در دنیای دیجیتال، کلمه API را زیاد میشنویم. در حوزه هوش مصنوعی نیز API نقشی کلیدی دارد؛ بهطوری که توسعهدهندگان وبسایتها و سرویسهای هوش مصنوعی، با استفاده از API های هوش مصنوعی، نظیر آنهایی که شرکتهایی مثل Open AI و Claude و … ارائه میکنند، میتوانند به راحتی به امکانات پیشرفته این فناوری دسترسی پیدا کرده و آن را در برنامههای خود پیادهسازی کنند. در این مقاله، به معرفی مفهوم API، انواع آن و چگونگی ارتباط آن با هوش مصنوعی خواهیم پرداخت.
API چیست؟
تصور کنید شما یک دوستی دارید که میتواند از چت جیپیتی استفاده کند. شما از دوستتان میپرسید « به نظرت چگونه برنامه نویسی را شروع کنم؟» دوست شما به سراغ چت جیپیتی میرود و سوال شما را میپرسد، حتی کمی اطلاعات بیشتر به چت جیپیتی میدهد (مثلا میگوید دوستی دارم که ۱۶ ساله است و سوالش این است و لطفا پاسخی در ۳ خط به او بده) و در نهایت جوابی که چت جیپیتی به او داده است را برای شما ارسال میکند. دوست شما یک API است.
API محفف عبارت Application Programming Interface یا واسط برنامهنویسی کاربردی است. API مجموعهای از پروتکلها و زیر روالهایی است که به برنامههای مختلف کمک میکند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. برنامهنویسان میتوانند با استفاده از ابزارهای مختلف API، برنامههای خود را سادهتر و راحتتر بسازند. به طور کلی، API به برنامهنویسان روش مؤثری برای تولید نرمافزارهایشان میدهد. این واسط کمک میکند تا دو برنامه یا اپلیکیشن با هم ارتباط برقرار کنند و ابزارها و توابع لازم را در اختیارشان قرار میدهد. API درخواست کاربر را میگیرد و به ارائهدهنده خدمات میفرستد و بعد از دریافت نتیجه، آن را به کاربر ارسال میکند.
API یا همان واسطه برنامهنویسی کاربردی در سرویسهای هوش مصنوعی مانند GPT (مدل زبان بزرگ تولید شده توسط OpenAI) به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که از قدرت این مدلها به راحتی استفاده کنند. بیایید نحوه عملکرد API و مراحل کار آن را با یک مثال از GPT بررسی کنیم.
نحوه عملکرد API
API به عنوان یک واسط عمل میکند که به برنامهها اجازه میدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به طور خاص، API سرویسهای هوش مصنوعی این امکان را فراهم میکند که برنامهنویسان به راحتی از قابلیتهای تولید متن، تحلیل داده و… این مدلها بهرهبرداری کنند. احتمالا سرویسهای بسیاری را دیدهاید که میگویند با هوش مصنوعی GPT کار میکنند (مثلا پرپلکسیتی دوست داشتنی)، حالا بیایید مرحله به مرحله عملکرد API را بررسی کنیم.
درخواست کلاینت
فرض کنید شما یک اپلیکیشن چت بات دارید و میخواهید از GPT برای تولید پاسخ به سوالات کاربران استفاده کنید. کاربر در چت بات از شما میپرسد: “چگونه میتوانم برنامه نویسی را شروع کنم؟” اپلیکیشن شما به جای اینکه پاسخ را خودش بدهد، یک درخواست به API جی پی تی ارسال میکند.
فرستادن درخواست به API
این درخواست شامل اطلاعاتی است، مانند سوال کاربر (در مثال ما: “چگونه میتوانم برنامه نویسی را شروع کنم؟”) و همچنین پارامترهایی که مشخص میکند چه نوع پاسخی میخواهید (مثل طول متن یا لحن پاسخ).
انتقال به سرور
درخواست به API جی پی تی فرستاده میشود. این API آن را به سرورهای OpenAI که مدل جی پی تی روی آنها اجرا میشود، ارسال میکند.
پاسخ از سرور
سرور درخواست را پردازش میکند. مدل هوش مصنوعی بر اساس سوال کاربر پاسخی تولید میکند، مانند: “برای شروع برنامه نویسی، ابتدا باید هدف کاری خود را مشخص کنید.”
ارسال پاسخ به API
حالا که پاسخ آماده شده است، این جواب به API بازمیگردد. API اطمینان حاصل میکند که پاسخ به فرمت مناسب برای اپلیکیشن شما تبدیل شده است.
نتیجه به کاربر
در آخر، API پاسخ تولید شده را به اپلیکیشن شما برمیگرداند و شما میتوانید این پاسخ را به کاربر نمایش دهید. حالا کاربر میتواند پاسخ را ببیند و بر اساس آن تصمیمگیری کند.
در واقع وقتی شما از API شرکت Open AI در اپلیکیشن خود استفاده میکنید، انگار اپلیکیشن خود را به هوش مصنوعی GPT وصل کردهاید. احتمالا دقت کردهاید چگونه وبسایتهای بسیاری وجود دارند که با GPT-4O کار میکنند ( مثلا چت بات نکست مایند). در همه اینها، یک API این وسط قرار دارد.
انواع API چیست؟
API ها به سه نوع اصلی تقسیم میشوند:
- WEB APIs یا APIهای وب
- LOCAL APIs یا API های محلی
- PROGRAM APIs یا API های برنامه
هر کدام از این دستهها کاربرد خاصی دارند و به نحوی به ارتباط بین برنامهها و سیستمها کمک میکنند. در ادامه، هر یک از این انواع API را به زبان ساده توضیح میدهیم:
WEB APIs یا APIهای وب
API های وب، که به آنها “وبسرویسها” نیز گفته میشود، نوعی API هستند که از طریق اینترنت و با استفاده از پروتکل HTTP قابل دسترسیاند. این API ها به برنامهها این امکان را میدهند که دادهها و خدماتی را از سرورهای مختلف دریافت کنند. به عنوان مثال، وقتی شما در یک اپلیکیشن آب و هوا اطلاعات را میخواهید، این اپلیکیشن میتواند از یک API وب برای دریافت دادهها از سرور استفاده کند. به زبان ساده، API های وب به برنامهها اجازه میدهند تا اطلاعات و خدمات را به راحتی از طریق اینترنت به اشتراک بگذارند.
LOCAL APIs یا API های محلی
API های محلی به توسعهدهندگان امکان دسترسی به خدمات موجود در همان دستگاه یا سیستم را میدهند. این نوع API ها معمولاً برای فعالیتهایی که به سختافزار یا سیستمعامل مربوط میشوند، طراحی شدهاند. به عنوان مثال، TAPI (Telephony Application Programming Interface) یک API محلی است که به برنامهها اجازه میدهد با خدمات تلفنی تعامل کنند. این API ها معمولاً برای تسهیل توسعه نرمافزارهایی که به سطوح پایینتری از سیستم نیاز دارند، استفاده میشوند.
PROGRAM APIs یا API های برنامه
API های برنامه به برنامهها این امکان را میدهند که از طریق فراخوانی رویهای دور (RPC) با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این نوع API ها به برنامهها اجازه میدهند تا از توابع موجود در سرور استفاده کنند، بدون اینکه نیازی به دانستن جزئیات اجرایی آنها داشته باشند. برای مثال، اگر شما در یک نرمافزار بخواهید به یک پایگاه داده دور از دسترسی پیدا کنید، میتوانید از API های برنامه استفاده کنید. SOAP (Simple Object Access Protocol) یکی از نمونههای معروف این نوع API است که امکانات ارتباطی را بین برنامهها فراهم میکند.
مزایای API ها
کارایی: API ها عملکردی سریعتر، کارآمدتر و قابل اعتمادتری نسبت به نتایجی که انسانها در یک سازمان تولید میکنند ارائه میدهند.
تحویل انعطافپذیر خدمات: API ها امکان تحویل سریع و انعطافپذیر خدمات را بر اساس نیازهای توسعهدهندگان فراهم میکنند.
یکپارچگی: یکی از ویژگیهای برتر API این است که امکان جابجایی دادهها بین سایتهای مختلف را فراهم میکند و در نتیجه تجربه کاربری یکپارچهتری را ایجاد میکند.
خودکارسازی: با توجه به اینکه API از سیستمهای کامپیوتری رباتیک به جای انسانها استفاده میکند، نتایج بهتری و خودکارتر تولید میکند.
عملکردهای جدید: استفاده از API به توسعهدهندگان این امکان را میدهد تا ابزارها و قابلیتهای جدیدی برای تبادل اطلاعات پیدا کنند.
معایب API ها
هزینه: توسعه و پیادهسازی API گاهی اوقات هزینهبر است و نیاز به نگهداری و پشتیبانی بالایی از سوی توسعهدهندگان دارد.
مسائل امنیتی: استفاده از API یک لایه اضافی را به سطح اضافه میکند که ممکن است در معرض حملات باشد و در نتیجه مسائل امنیتی در API ها شایع است.
مثالهایی از شرکتهایی که از API شرکت Open AI استفاده میکنند.
امروزه شرکتهای بیشماری از هوش مصنوعی شرکت Open AI استفاده میکنند و همه آنها نیز با استفاده از API این کار را میکنند. در ادامه برخی از این شرکتها و سرویسها را بررسی میکنیم.
مایکروسافت
مایکروسافت یکی از بزرگترین شرکتهای فناوری جهان است که از API های OpenAI در محصولات خود استفاده میکند. این شرکت از قابلیتهای مدلهای زبانی OpenAI در نرمافزارهایی مانند Microsoft Word و Excel بهره میبرد. به عنوان مثال، ویژگی “کاربرد هوش مصنوعی” در Word به کاربران کمک میکند تا متنهای بهتری بنویسند، پیشنهاداتی برای بهبود نوشتار ارائه دهد و حتی به تولید متن بر اساس موضوعات مورد نظر کمک کند. Microsoft همچنین در برنامههای خود مانند Teams و سایر محصولات تجاری از این API ها برای بهبود همکاری و تعاملات در میان کاربران استفاده میکند.
Slack
Slack یک پلتفرم پیامرسانی است که به ویژه در محیطهای کاری و تیمی بین کاربران محبوبیت دارد. این برنامه از API OpenAI برای ارائه پیشنهادات هوشمند و کمک به کاربران در نوشتن پیامها استفاده میکند. به طور خاص، با استفاده از قابلیتهای پردازش زبان طبیعی که API OpenAI فراهم میکند، Slack میتواند شرایط مکالمه را تحلیل کرده و پاسخها یا پیشنهاداتی بهینه ارائه دهد که باعث تسهیل ارتباطات درون سازمانی میگردد.
اسنپ چت
این پلتفرم از API OpenAI برای افزودن ویژگیهای هوش مصنوعی به فیلترها و ابزارهای تولید محتوا استفاده میکند. به عنوان مثال، کاربران میتوانند با استفاده از این هوش مصنوعی متنهایی را ایجاد کنند که به تصاویر یا ویدیوهایشان اضافه کنند و از تجزیه و تحلیل هوش مصنوعی برای تولید محتوای جذابتر بهرهبرداری کنند.
خان آکادمی
Khan Academy یک پلتفرم آموزشی غیرانتفاعی است که به دانشآموزان و معلمان ابزارهای یادگیری را ارائه میدهد. این پلتفرم از API OpenAI برای ایجاد یک “معلم خصوصی” هوش مصنوعی بهره میبرد که به دانشآموزان در یادگیری و حل مسائل کمک میکند. این ویژگی میتواند پرسشها و توضیحات مرتبط با موضوعات مختلف را ارائه دهد و به دانشآموزان کمک کند تا در یادگیری خود پیشرفت کنند.
دولینگو
Duolingo یکی از محبوبترین اپلیکیشنهای یادگیری زبان است که از OpenAI برای بهبود تجربه یادگیری استفاده میکند. API OpenAI به Duolingo کمک میکند تا تمرینات دایمی و متون گفتاری و نوشتاری واقعی و جذابتری ارائه دهد. به علاوه، این اپلیکیشن از قابلیتهای OpenAI برای ایجاد سوالات و تمرینات تعاملی استفاده میکند که به کاربران در یادگیری زبانها کمک میکند.
شاپیفای
شاپیفای یک پلتفرم معروف برای راهاندازی فروشگاههای آنلاین است. این شرکت از API OpenAI برای بهینهسازی تجربه خرید مشتریان استفاده میکند. به عنوان مثال، استفاده از هوش مصنوعی به فروشندگان کمک میکند تا پیشنهادات شخصیسازی شدهای برای مشتریان خود ارائه دهند و همچنین ابزارهای تحلیلی برای بررسی رفتار مشتریان و بهبود فرایند فروش فراهم میکند.
پرپلکسیتی
این پلتفرم از API های OpenAI برای تولید پاسخهای هوشمند و سریع به سوالات کاربران استفاده میکند. Perplexity به عنوان یک موتور جستجو هوش مصنوعی عمل کرده و به کاربران این امکان را میدهد تا سوالات خود را بپرسند و پاسخهای دقیق و مرتبط را درلحظه دریافت کنند.
APIهای هوش مصنوعی، منبع جدیدی برای خلاقیت و نوآوری
ما در نکستمایند تا به حال صدها ابزار هوش مصنوعی به شما معرفی کردهایم. اما تعداد محدودی از این ابزارها خودشان یک هوش مصنوعی را توسعه دادهاند و بخش عمده آنها از هوش مصنوعیهای موجود نظیر GPT استفاده میکنند. مثلا اپلیکیشن دوست داشتنی Notion یک اپلیکیشن ساده است که سالها از آن استفاده کردهایم. حالا با یک API توانسته قدرت هوش مصنوعی را به خودش اضافه کند.
احتمالا در آیندهای نه چندان دور، API های شرکتهایی مثل Open AI یا Anthropic که هوش مصنوعی Claude را توسعه دادهاند، در بسیاری از سرویسهایی که میشناسیم به کار گرفته شود. شاید بتوان گفت در آینده همه ابزارها، ابزارهای هوش مصنوعی به حساب آیند.
APIهای هوش مصنوعی حالا در خدمت شما هستند تا محصولات و سرویسهای خود را بهتر و جذابتر کنید. یک منبع جدید برای نواوری و ساخت مزیت رقابتی برای کسب و کارها. اگر شما هم به دنبال یک خلاقیت و توآوری جدید هستید، حالا به API های هوش مصنوعی نگاه کنید.