محققان دانشگاه کاردیف موفق به توسعه ابزاری مبتنی بر هوش مصنوعی شدند که قادر است علائم دیابت نوع ۱ را در کودکان زودتر شناسایی کند. این ابزار میتواند با تحلیل پروندههای پزشکی، به تشخیص سریعتر این بیماری کمک کند و از بروز وضعیت خطرناک کتواسیدوز دیابتی (DKA) جلوگیری کند.
حدود یکچهارم از کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ زمانی تشخیص داده میشوند که دچار DKA شدهاند. تشخیص زودهنگام میتواند این عارضه را کاهش دهد و درمان مؤثرتر باشد.
دیابت نوع ۱ چیست؟
دیابت یک بیماری مزمن است که به دلیل افزایش قند خون رخ میدهد. نوع ۱ دیابت زمانی ایجاد میشود که سیستم ایمنی بدن به سلولهای تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله کند. در نتیجه، بدن نمیتواند انسولین کافی تولید کند و سطح قند خون بالا میرود. این نوع دیابت اغلب در کودکان و نوجوانان رخ میدهد.
دیابت نوع ۲ نیز وجود دارد که در بزرگسالان و افراد با اضافه وزن بیشتر دیده میشود. در این نوع، بدن یا انسولین کافی تولید نمیکند یا سلولها نسبت به انسولین مقاوم میشوند.
کتواسیدوز دیابتی چیست؟
کتواسیدوز دیابتی یکی از عوارض خطرناک دیابت نوع ۱ است. وقتی بدن انسولین کافی نداشته باشد، از چربیها برای تولید انرژی استفاده میکند. این فرایند منجر به تولید کتونها میشود. افزایش کتونها در خون باعث اسیدی شدن بدن و بروز DKA میشود. اگر این عارضه به موقع تشخیص داده نشود، میتواند منجر به بیهوشی یا حتی مرگ شود.
توسعه ابزار هوش مصنوعی برای تشخیص دیابت
دکتر جولیا تاونسون و تیم او در دانشگاه کاردیف با حمایت مالی «Diabetes UK» از هوش مصنوعی و پروندههای پزشکی الکترونیکی برای توسعه این ابزار استفاده کردند. این ابزار بر اساس دادههای مربوط به ۱ میلیون کودک در ولز آموزش داده شد. هدف این بود که الگوهای موجود در پروندههای پزشکی که ممکن است نشاندهنده دیابت نوع ۱ باشد، شناسایی شوند.
محققان عوامل مختلفی مانند عفونتهای ادراری، شبادراری، سابقه خانوادگی دیابت نوع ۱ و تجویز آنتیبیوتیکها را بررسی کردند. هدف آنها این بود که ببینند کدام یک از این عوامل بهترین پیشبینیکننده برای تشخیص دیابت نوع ۱ هستند.
نتایج آزمایش ابزار هوش مصنوعی
این ابزار توانست ۷۲ درصد از کودکانی را که قرار بود در ۹۰ روز آینده به دیابت نوع ۱ مبتلا شوند، بهدرستی تشخیص دهد. این ابزار میتوانست تشخیص بیماری را بهطور متوسط ۹ روز زودتر از موعد انجام دهد. تشخیص زودهنگام میتواند تفاوت زیادی در درمان و حتی نجات جان کودکان ایجاد کند.
این ابزار پتانسیل بالایی برای کمک به پزشکان در تشخیص دیابت با هوش مصنوعی دارد. البته هنوز نیاز به تنظیمات بیشتری دارد تا سطوح هشدار بدون ایجاد هشدارهای کاذب دقیقتر شود. محققان همچنین قصد دارند چگونگی پیادهسازی این ابزار در سیستمهای پزشکی را بررسی کنند.
نظر متخصصان
دکتر لوسی چمبرز، رئیس ارتباطات تحقیقاتی در «Diabetes UK»، میگوید: «دیابت نوع ۱ بیماریای است که بهسرعت میتواند به عوارض خطرناک منجر شود. این ابزار هوش مصنوعی میتواند به پزشکان کمک کند تا دیابت را سریعتر تشخیص دهند و از بروز عوارض جدی جلوگیری کنند.»
تشخیص دیابت با هوش مصنوعی یکی از معدود کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت و پزشکی است. تشخیص زودهنگام سرطان نیز یکی از کاربردهای بسیار مهم هوش مصنوعی در صنعت سلامت است که میتواند به نجات جان انسانهای بسیاری کمک کند.