شکست مناقصه مرکز ملی هوش مصنوعی در کره جنوبی
وزارت علوم و فناوری اطلاعات کره جنوبی روز جمعه اعلام کرد که مهلت مناقصه برای انتخاب مجری پروژه بزرگ “مرکز ملی محاسبات هوش مصنوعی” به پایان رسید، اما هیچ شرکتی در این مناقصه شرکت نکرد. با این اتفاق، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های زیرساختی کشور در حوزه هوش مصنوعی با چالش جدی روبه‌رو شده است.
دولت قصد دارد از روز دوشنبه دوباره فرایند مناقصه را از سر بگیرد و به مدت دست‌کم ۱۰ روز بدون هیچ تغییری در شرایط اولیه، آن را باز نگه دارد. طبق اعلام رسمی، اگر تنها یک کنسرسیوم در این دوره شرکت کند، پروژه به همان گروه واگذار خواهد شد.
پروژه مذکور که در تاریخ ۲۲ ژانویه معرفی شد، بخشی از راهبرد کلان دولت برای توسعه زیرساخت‌های حیاتی در حوزه هوش مصنوعی است. طبق این طرح، قرار است مرکزی با توان پردازشی حداقل یک اگزا فلاپ راه‌اندازی شود؛ ظرفیتی که اجرای آن ممکن است تا ۲ تریلیون وون (حدود ۱.۴۵ میلیارد دلار) سرمایه‌گذاری نیاز داشته باشد.
قرار بود این پروژه از طریق یک شرکت ویژه مشترک میان دولت و بخش خصوصی اجرا شود؛ به‌گونه‌ای که ۵۱ درصد سهم متعلق به بخش عمومی (دولت و بانک‌های دولتی) و ۴۹ درصد سهم در اختیار کنسرسیوم بخش خصوصی باشد. دولت برنامه‌ریزی کرده بود که تا پایان ماه آگوست مجری پروژه را انتخاب کند و در ماه اکتبر قرارداد نهایی را امضا کرده و مرکز را در نوامبر راه‌اندازی کند. برخی شهرداری‌ها نیز کارزارهایی برای میزبانی این مرکز به راه انداخته بودند. اما با شکست دور اول مناقصه، به نظر می‌رسد تمام این برنامه‌ها به تأخیر خواهد افتاد.
در حالی که دولت وعده داده است با ارائه وام‌های کم‌بهره و هدایت تقاضای پردازشی نهادهای دولتی به این مرکز از آن حمایت کند، فعالان صنعت معتقدند که ساختار سهامداری ۵۱ به ۴۹ به نفع بخش عمومی است و انگیزه شرکت‌های خصوصی برای ورود به پروژه را کاهش می‌دهد.
یکی از مدیران صنعت فناوری که نخواست نامش فاش شود، گفت: «با وجود حجم بزرگ پروژه، مدل کسب‌وکار آن همچنان مبهم باقی مانده است. ساختار سهامداری فعلی نه تنها اختیار اجرایی شرکت خصوصی را محدود می‌کند، بلکه در صورت شکست، تمام بار آن بر دوش همان شرکت خواهد افتاد.»
گزارش‌ها نشان می‌دهند که اسناد منتشرشده عمومی درباره این پروژه هیچ اشاره‌ای به شیوه‌های درآمدزایی نکرده‌اند. برخی منابع می‌گویند که در راهنمای مناقصه که فقط به شرکت‌های ارسال‌کننده نامه علاقه‌مندی ارائه شده، بندهایی در مورد مسئولیت‌پذیری مالی در صورت زیان وجود داشته است.
در روزهای منتهی به مناقصه، شایعاتی مبنی بر شرکت کنسرسیومی شامل شرکت‌هایی چون Samsung SDS و Naver منتشر شد. برخی از اپراتورهای مخابراتی نیز علاقه اولیه خود را نشان داده بودند. اما در نهایت هیچ‌یک از این بازیگران شناخته‌شده وارد میدان نشدند.
یکی از کارشناسان این حوزه معتقد است که «تا زمانی که شرایط پروژه به نفع بخش خصوصی اصلاح نشود و مسیر مشخصی برای سوددهی تعریف نشود، بعید است شرکت‌های بیشتری وارد شوند.»
