چالش‌های هوش مصنوعی برای مستندسازان
پس از گذشت بیش از یک سال از اعتصابات هالیوود که بر استفاده از هوش مصنوعی در صنعت فیلم‌سازی تأکید داشت، مستندسازان با چالش‌های مهمی مواجه شده‌اند؛ چگونه از هوش مصنوعی مولد به شکل اخلاقی استفاده کنند و مرزهای تولید محتوای مصنوعی را تعیین کنند؟ به‌ویژه در حوزه مستندسازی، نگرانی‌های فزاینده‌ای درباره استفاده از “آرشیوهای جعلی” همچون صداها، عکس‌ها یا ویدئوهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی مطرح شده است.
با افزایش استفاده از هوش مصنوعی در تولیدات هالیوود، گروهی از مستندسازان پیش‌قدم شده و مجموعه‌ای از رهنمودها یا دستورالعمل‌های اخلاقی را منتشر کرده‌اند تا به تهیه‌کنندگان، فیلم‌سازان، استودیوها، شبکه‌های پخش و پلتفرم‌های استریم در مواجهه با پرسش‌هایی پیرامون این فناوری کمک کنند.
هدف کنارگذاشتن هوش مصنوعی نیست
اتحادیه تهیه‌کنندگان آرشیو (APA)، گروهی متشکل از بیش از ۳۰۰ تهیه‌کننده و پژوهشگر مستند، در پاسخ به نگرانی‌های موجود درباره استفاده از هوش مصنوعی مولد در فیلم‌های غیرتخیلی این رهنمودها را طی یک سال تدوین کرده است. آنها پس از انتشار نامه‌ای سرگشاده در هالیوود ریپورتر که خواستار وضع مقررات بیشتری برای صنعت فیلم‌سازی شده بود، این رهنمودها را در جشنواره فیلم Camden معرفی کردند. این رهنمودها با هدف تأکید مجدد بر ارزش‌های روزنامه‌نگاری در مستندسازی ارائه شده است، نه کنار گذاشتن پتانسیل فناوری هوش مصنوعی.
استفانی جنکینز، مدیر مشترک APA، در بیانیه‌ای اعلام کرد: “در دنیایی که تشخیص بین عکس واقعی و تولیدشده دشوار شده است، درک تأثیرات احتمالی هوش مصنوعی مولد بر روایت‌های مستند حیاتی است.”
بیش از ۵۰ فیلم‌ساز برجسته از جمله مایکل مور، کن برنز و روری کندی و همچنین سازمان‌های مهمی مانند اتحادیه تهیه‌کنندگان مستند (DPA) و انجمن بین‌المللی مستند (IDA) از این رهنمودها حمایت کرده‌اند. دومینیک ویلسدون، مدیر اجرایی IDA، در این رابطه گفت: “مستند هنر جستجوی حقیقت است، اما ماهیت حقیقت همواره متغیر بوده است. هوش مصنوعی مولد تغییرات عمیق و جدیدی را به همراه خواهد داشت؛ برخی مفید و برخی مخرب.” وی همچنین اضافه کرد که این رهنمودها به مستندسازان کمک می‌کند تا در اولین مرحله از پذیرش گسترده هوش مصنوعی، به شکل بهتری عمل کنند.
چهار اصل کلی این رهنمودها
در این رهنمودها، به جای رد کامل استفاده از هوش مصنوعی مولد، چهار اصل کلی در نظر گرفته شده است:
- ارزش منابع اولیه
- شفافیت
- ملاحظات قانونی
- اخلاقی در ایجاد شبیه‌سازی‌های انسانی.
مستندسازان باید توجه داشته باشند که چگونه محتوای مصنوعی می‌تواند رکورد تاریخی را مبهم کند؛ تعصبات الگوریتمی که ممکن است در محتوای مصنوعی وجود داشته باشد را مدنظر قرار دهند؛ و در صورت تغییر منبع یا رسانه اصلی، باید با استفاده از متن یا نشانه‌های بصری به مخاطب اطلاع دهند. راشل آنتل، مدیر مشترک APA، بر اهمیت شفافیت تأکید کرده و افزود: “بدون در نظر گرفتن خطرات احتمالی، ورود محتوای مصنوعی به مستندها می‌تواند اعتماد بین مستندساز و مخاطب را تخریب کند و رکوردهای تاریخی را مخدوش سازد.”
این اقدامات در صنعت مستندسازی و فیلم‌سازی نمونه‌هایی از فعالیت‌های افراد برای مهار و کنترل هوش مصنوعی است، تقریباً می‌توان گفت حالا همه صنایع و افراد قدرت این فناوری را درک کرده‌اند می‌دانند که دیگر نمی‌توانند آن را انکار کنند. با این وجود استفاده مناسب و اصولی از این فناوری همچنان یک چالش است.
