در اقدامی تاریخی و پیشگامانه، کنوانسیون چارچوب شورای اروپا در مورد هوش مصنوعی و حقوق بشر، دموکراسی و حاکمیت قانون (CETS شماره 225) در کنفرانسی در شورای اروپا در شهر ویلنیوس برای امضا آماده شد. این کنوانسیون، اولین معاهده بین‌المللی الزام‌آور قانونی است که هدف آن اطمینان از سازگاری کامل استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی با اصول حقوق بشر، دموکراسی و حاکمیت قانون است.
در این رویداد مهم، کشورهایی همچون آندورا، گرجستان، ایسلند، نروژ، جمهوری مولداوی، سن مارینو و بریتانیا، به همراه اسرائیل، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا این کنوانسیون را امضا کردند.
ماریا پیچینوویچ بوریچ، دبیرکل شورای اروپا، با اشاره به اهمیت این پیمان‌نامه گفت:
“ما باید اطمینان حاصل کنیم که پیشرفت هوش مصنوعی، استانداردهای ما را تقویت می‌کند، نه اینکه آنها را تضعیف نماید. کنوانسیون چارچوب دقیقاً برای همین منظور طراحی شده است. این سند، متنی قوی و متعادل است که حاصل رویکردی باز و فراگیر در تدوین آن بوده و از دیدگاه‌های متعدد و تخصصی بهره برده است. این کنوانسیون، معاهده‌ای باز با دامنه بالقوه جهانی است. امیدوارم که این امضاها، اولین از میان بسیاری باشند و به سرعت با تصویب‌ها دنبال شوند تا معاهده در اسرع وقت به اجرا درآید.”
این پیمان‌نامه چارچوبی حقوقی را برای تمام چرخه عمر سیستم‌های هوش مصنوعی فراهم می‌کند. هدف آن ترویج پیشرفت و نوآوری در حوزه هوش مصنوعی، در عین مدیریت خطرات احتمالی آن برای حقوق بشر، دموکراسی و حاکمیت قانون است. برای مقاومت در برابر گذر زمان، این سند از نظر فناوری خنثی طراحی شده است.
کنوانسیون چارچوب در تاریخ 17 مه 2024 توسط کمیته وزیران شورای اروپا به تصویب رسید. 46 کشور عضو شورای اروپا، اتحادیه اروپا و 11 کشور غیر عضو (آرژانتین، استرالیا، کانادا، کاستاریکا، واتیکان، اسرائیل، ژاپن، مکزیک، پرو، ایالات متحده آمریکا و اروگوئه) در مذاکرات تدوین این معاهده شرکت داشتند. نمایندگان بخش خصوصی، جامعه مدنی و دانشگاهیان نیز به عنوان ناظر در این روند مشارکت کردند.
این معاهده در اولین روز ماه پس از گذشت سه ماه از تاریخی که پنج امضاکننده، از جمله حداقل سه کشور عضو شورای اروپا، آن را تصویب کنند، لازم‌الاجرا خواهد شد. کشورهای سراسر جهان واجد شرایط پیوستن به آن و تعهد به رعایت مفاد آن خواهند بود.
با این اقدام مهم، گامی بزرگ در مسیر تنظیم مقررات هوش مصنوعی در سطح بین‌المللی برداشته شده است. انتظار می‌رود با پیوستن کشورهای بیشتر، این سند به زودی به مرجعی کلیدی برای توسعه اخلاقی و قانونمند هوش مصنوعی در سراسر جهان تبدیل شود.
منبع خبر: وبسایت شورای اروپا
