Demis Hassabis، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران DeepMind که اکنون زیرمجموعه شرکت گوگل است، در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس اعلام کرد که استفاده از هوش مصنوعی میتواند سرعت انجام برخی از کارهای تحقیقاتی را تا ۱۰۰ برابر افزایش دهد. هاسابیس که بهخاطر مشارکتهایش در حوزه هوش مصنوعی موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی در سال ۲۰۲۴ شده است، معتقد است که این فناوری میتواند بسیاری از فرآیندهای آزمایشی زمانبر در تحقیقات را بهطور چشمگیری تسریع کند.
AlphaFold: انقلابی در پیشبینی ساختار پروتئینها
هاسابیس که برای توسعه سیستم AlphaFold موفق به دریافت جایزه نوبل شده است، توضیح داد که این سیستم قادر است ساختار تقریباً تمامی ۲۰۰ میلیون پروتئین شناختهشده توسط محققان را پیشبینی کند.
او در این نشست اعلام کرد که AlphaFold با سرعتی «خارقالعاده» توسط پژوهشگران در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است. تیم او اکنون در حال کار بر روی کاربرد هوش مصنوعی برای طراحی مواد شیمیایی است که با پروتئینها تعامل دارند.
هوش مصنوعی در طراحی داروها
هاسابیس همچنین از شرکت دیگری به نام Isomorphic یاد کرد که در حال توسعه داروهای طراحیشده توسط هوش مصنوعی است. او ابراز امیدواری کرد که تا پایان سال جاری میلادی، برخی از این داروها وارد مرحله آزمایشات بالینی شوند.
هوش مصنوعی و اکتشاف فرضیههای جدید
هاسابیس همچنین افزود که اگرچه هوش مصنوعی هنوز قادر به تولید فرضیههای تحقیقاتی جدید نیست، اما این قابلیت ممکن است در آیندهای نزدیک محقق شود. او گفت: «این سیستمها پتانسیل کشف حوزههای جدید را دارند. اگرچه اختراع واقعی هنوز ممکن نیست، اما روشهای قدرتمندی برای این کار وجود دارد.»
او افزود که هوش مصنوعی میتواند با نقشهبرداری از دانش موجود و شناسایی مرزهای دانش، به کشف بخشهای جدیدی از فضای تحقیق کمک کند.
هوش مصنوعی: بیشازحد تبلیغشده یا کمتر از حد درکشده؟
هاسابیس معتقد است که هوش مصنوعی در کوتاهمدت بیشازحد تبلیغ شده است، اما پتانسیل آن در میانمدت و بلندمدت هنوز بهطور کامل درک نشده است.
او گفت:
«من هنوز فکر میکنم مردم درک نمیکنند که این فناوری در بازه زمانی پنج تا ده سال آینده چقدر انقلابی و دگرگونکننده خواهد بود.»
نظر دیگر برندگان نوبل
آردم پاتاپوتیان، زیستشناس مولکولی و برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی در سال ۲۰۲۱، نیز در این نشست اعلام کرد که هوش مصنوعی جایگزین دانشمندان نخواهد شد، اما میتواند به آنها در طراحی پروژههای جدید و تصمیمگیری کمک کند.
مقاله پیشنهادی: آیا هوش منصوعی میتواند جایگزین پژوهشگران شود؟
هوش مصنوعی و زیستفناوری: آیندهای هیجانانگیز
در نشست دیگری درباره زیستفناوری، سخنرانان بر پتانسیل بالای هوش مصنوعی در این حوزه تأکید کردند. سارا رایزینگر، مدیر تحقیقات شرکت زیستفناوری DSM-Firmenich، گفت که هوش مصنوعی روش انجام همه کارها در تحقیق و توسعه، از کشف مواد اولیه تا افزایش مقیاس تولید، را تغییر داده است.
او افزود که تقاطع هوش مصنوعی و زیستشناسی بسیار هیجانانگیز است و ابزارهایی مانند AlphaFold به طراحی محصولات زیستی بزرگتر، بهتر و سریعتر کمک خواهند کرد.
یلنا بگوویچ، وزیر علوم، توسعه فناوری و نوآوری صربستان و رئیس سابق مؤسسه ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک دانشگاه بلگراد، نیز پیشرفتهای شگفتانگیز در کاربرد هوش مصنوعی در تحقیقات را تأیید کرد. او گفت:
«با افزودن هوش مصنوعی، میتوانیم انتظار داشته باشیم که در پنج تا ده سال آینده، حوزهها و چشماندازهای کاملاً جدیدی گشوده شوند که حتی در حال حاضر غیرقابل تصور هستند.»
به نظر میرسد که هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به یکی از مهمترین ابزارهای علمی است که نهتنها سرعت تحقیقات را افزایش میدهد، بلکه میتواند راه را برای کشفهای جدید و غیرمنتظره هموار کند.